Confucius

Wikipedia se
Chinese philosophy
Ancient philosophy
Engraving of Confucius. Chiana akchhar me lokha hae: "Portrait of the First Teacher, Confucius, Giving a Lecture".

Name

孔丘 Kong Qiu

Birth

28 September, 551 B.C.E.
Qufu, China

Death

479 B.C.E.
Qufu, China

School/tradition

Confucianism ke suruu kare waala

Main interests

Moral philosophy, Social philosophy, Ethics

Notable ideas

Confucianism

Influences

Zhou Era Chinese Thought

Influenced

Dher Eastern philosophers, Christian Wolff, Robert Cummings Neville

Confucius (Chinese me: 孔夫子) (janam 551 BC, maut 478 BC) ek khaas Chinese educator aur philosopher rahaa. Uske pahile ke naam Kong Qiu (Chinese me: 孔丘) nai to Zhong Ni (Chinese me: 仲尼) rahaa. Uske janam Lu State (魯), China me Chinese Lunar calendar ke 551 BC ke 8th mahina ke 27th din me bhaes rahaa. Uske pitaji Shu Liang He (叔梁纥) rahaa, aur uske maiya Yan Zheng Zai (顏徵在) rahis. Jab uu tiin saal ke rahaa tab uske pitaji mar gais rahaa.

Confucius ii maangat rahaa ki log duusra log ke baare me soche, paisa aur imaarat ke baare me nai. Uu ii biswas karat rahaa ki janata ke maane ke khaatir tagrraa niyam (rules) hoe ke chaahi. Confucius sochis ki log me paanch rista (relationshp) ke niyam hae, aur usme bhi aapan aapan niyam rahe hae. Dui jan hoe sake hae:

  • Rajkumar aur janata
  • Pitaji aur larrka
  • Admii aur aurat
  • Bujurg (elder) aur larrka
  • dost

II sab traditional rista hae jiske "five prototypes" bola jaae hae. Confucius ii batais ki ii sab sambandh (relationship) me log ke niyam ke paalan kare ke parri. Jaise ki, janata ke rajkaumar ke sune ke parri, lekin rajkumar ke bhi janata ke sune ke chaahi, uske achchha se raj kare ke khatir.